تاثیر کود ان پی کی بر خاک

تأثیر کود ان پی کی بر خاک به دلیل افزودن ترکیبی پیچیده از سه ماده‌ی اصلی ازت، فسفر و پتاسیم که تمامی از مواد مورد نیاز برای رشد گیاه است اهمیت فراوانی دارد. به نوعی که صنعت کشاورزی به شدت بر استفاده از کود NPK برای تأمین غذا در سطح دنیا و سلامت محصولات تکیه دارد.

در نتیجه‌ همین افزایش تولید ناشی از استفاده‌ی کودهای معدنی، جمعیت جهان تقریباً دو برابر شده است. استفاده از انواع کودهای جامع و مایع که بصورت محلول پاشی و یا ترکیب به خاک افزوده می شود باعث افزایش توان خاک برای تأمین مواد مغذی به گیاه شده و به تبع افزایش محصول را در طی سالیان منجر می گردد. ازجمله کودهای مایع که به گیاهان افزوده می شود می توان به فروت ست اشاره کرد.

اثر کود ان پی کی بر خاک

عوامل مختلفی در عملکرد گیاهان تاثیر دارد که از جمله این موارد غلظت عناصر غذایی و خصوصیات بافت خاک است و افزایش عملکرد گیاهان در شرایط مختلف کشت به طور زیادی تحت تاثیر سطوح عناصر غذایی در کوددهی است.

مطالعه ای در سال ۲۰۰۴-۲۰۰۰ در بررسی تاثیر سطوح مختلف ان پی کی (N.P.K) بر عملکرد دو گونه وحشی گل حسرت انجام گرفت که مشخص شد بهترین عملکرد درنسبت ۷۵:۱۰:۷۵ ان پی کی (نیتروژن، فسفر و پتاس) بدست آمد.

 اندازه سوخ در گیاهان سوخ دار که در تعداد، اندازه گل و زمان گلدهی تاثیر دارد بشدت تحت تاثیر تغذیه خاکی می ­باشد که از اینرو مطالعه ای جهت بررسی تاثیر ان پی کی (نیتروژن، فسفر و پتاس) روی گل حسرت انجام گرفت.

این مطالعه طی سال­‌های ۹۵-۹۴ در دانشگاه فردوسی مشهد روی سوخ­ های جمع آوری شده از رویشگاه‌­های اطراف مشهد انجام شد. نمونه‌ها قبل از کاشت با قارچکش ضدعفونی و در جای خشک و خنک نگهداری شدند. آزمایش بصورت فاکتوریل بر مبنای طرح کامل تصادفی با ۳ سطح نیتروژن (صفر،۶۰ و ۱۲۰ کیلوگرم درهکتار)، ۳ سطح فسفر (صفر،۳۰ و ۶۰ کیلوگرم درهکتار) و ۳ سطح پتاسیم (صفر،۴۰ و ۸۰ کیلوگرم درهکتار) با ۳ تکرار انجام شد.

منابع ان پی کی از کودهای اوره، سوپر فسفات و سولفات پتاسیم تامین شدند. اعمال تیمار کودی ان پی کی بدین صورت انجام شد که  فسفر و پتاسیم در دو مرحله (همزمان با کاشت و آغاز رشد رویشی) نیتروژن در سه مرحله (همزمان با کاشت، آغاز رشد رویشی و یک ماه بعد از رشد رویشی) استفاده شدند.

پس از خشک شدن برگ‌­ها از هر تیمار ۳ تکرار از خاک خارج شده و جهت آزمایشات مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین داده­‌ها توسط نرم افزار JMP8 در سطح ۵درصد انجام شد.

نحوه عملکرد کود ان پی کی بر خاک

بررسی سطوح مختلف نیتروژن بر میانگین برخی صفات نشان داد تیمار ۶۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن بیشترین و تیمار شاهد کمترین عملکرد را نشان دادند. اثرات متقابل سه­ گانه تیمارهای مختلف کود ان پی کی روی صفات مورد بررسی نشان داد  تیمار شاهد (عدم کاربرد کود) کمترین عملکرد را داشته است و تیمارهای ۴۰:۶۰:۶۰-  ۸۰:۶۰:۶۰ و ۴۰:۶۰:۱۲۰ کیلوگرم ان پی کی (ازت،فسفر و پتاس) بالاترین عملکرد را از نظر یکسری خصوصیات مورد بررسی داشتند.

نتیجه استفاده از کود ان پی کی در گل حسرت

استفاده از کودهای شیمیایی در گونه وحشی گل حسرت باعث افزایش عملکرد رشد رویشی و صفات زینتی این گیاه شد. گیاهان سوخ دار نسبت به سایر گیاهان باغی و زراعی بدلیل ریشه کم عمق و عدم وجود ریشه­ های فرعی به کمبود عناصر غذایی بویژه عناصر غیرمتحرک حساسیت بیشتری دارند و به تغذیه و کود دهی بیشتری نیاز دارند.

طی آزمایش صورت گرفته کاربرد سطوح متوسط کودی (۶۰کیلوگرم در هکتار نیتروژن) و (۴۰کیلوگرم در هکتار پتاسیم) نتایج بهتری داشتند و سطوح بالا نسبت به عدم استفاده از کود نتایج بهتری داشتند. سطح بالای کودهای ان پی کی نسبت به سطح متوسط آن کاهش در عملکرد یکسری صفات نشان دادند.

از اینرو استفاده زیاد از کودهای شیمیایی به دلیل تخریب عناصر موجود در خاک باعث کاهش حاصلخیزی خاک می­شود. طی مطالعه ای که در سال ۲۰۱۲ روی گیاه گل حسرت  با سطوح مختلف ان پی کی انجام شده بود مشخص شد سطوح کودی متوسط (۲۰۰:۶۷:۱۵۰میلی گرم در لیتر)  نسبت به سطوح بالا (۲۶۰:۷۵:۲۰۰میلی گرم در لیتر) افزایش عملکر بیشتری نشان دادند.

همچنین طی نتایج آزمایشات sargsyan مشخص شد نسبت متعادل عناصر غذایی ماکرو و میکرو باعث افزایش عملکرد گیاه می­ شود. طبق نتایجی که از مطالعه عزیزی و همکاران بدست آمد مشخص شد استفاده از کود اوره باعث افزاش تعداد و وزن کپسول در دانه بوته می­ گردد.

استفاده از کود فسفر در بالاترین سطح در این تحقیق بیشترین بازدهی رویشی و عملکرد را نشان داد و استفاده از این کود رشد زایشی را افزایش و سوخ­ های قویتری تولید می­ کند.

در آزمایشات دیگری نیز افزایش قطر گل گیاهان پیازی با استفاده از کودهای ان پی کی مشخص شد. استفاده از کودهای شیمیایی با تامین مواد غذایی مورد نیاز گیاه باعث افزایش عملکرد کمی و مورفولوژیکی می ­شود. نیتروژن و فسفر با نقشی که در ساختار سلول دارند اهمیت بالایی جهت تقسیمات سلولی و طویل شدن سلول­ ها می ­شوند و از این رو برای افزایش عرض و طول برگ موثر هستند (پارمر ۲۰۰۰، لهری۲۰۱۱).

طی این مطالعه (بیات و همکاران،۱۳۹۶) استفاده ازکودهای شیمیایی در مقایسه با شاهد رنگدانه ­های فتوسنتزی را افزایش داد. رنگدانه­ های فتوسنتزی با افزایش مود ذخیره ای اندازه و وزن سوخ را تحت تاثیر قرار می­ دهند. طبق این نتایج استفاده از سطوح متوسط کودهای ان پی کی نتایج مطلوبی برای رشد و عملکرد گیاه به دنبال دارد.

اگر علاقمند باشید، در این مطلب می توانید اطلاعات خوبی درباره کود آهن به دست بیاورید.