سولفات روی در کشاورزی بسیار پرکاربرد است. این کود غالبا رنگ سفیدی دارد و در بازار به صورت کریستال یا گرانوله به فروش می رسد. این ترکیب شیمیایی نوعی نمک معدنی است که با فرم سولفاته در کشاورزی کاربرد دارد. درصد خلوص این کود در کارخانجات تولیدی کود متفاوت است که بسته به نوع مصرف در بازه ۱۸ تا ۳۴ درصد عرضه می شود.
اهمیت سولفات روی در کشاورزی
روی یک ریزمغذی مهم برای رشد و توسعه گیاه به شمار می آید که فقدان این عنصر می تواند مکانیسم های زیستی، فیزیولوژیک، متابولیک و … را مختل نماید و تشکیل مولکول های قند و پروتئین و… را دچار مشکل سازد که در صورت فقدان آن رشد و توسعه گیاه متوقف خواهد شد و درنتیجه عملکردی به دست نخواهد آمد.
عنصر روی در سیستم های آنزیمی نقش کاتالیزور را دارد، روی بر فعالیت آنزیم های هیدروژنار، کربونیک آنهیدراز و … اثر می گذارد در نتیجه تثبیت ساختار ریبوزومی، سنتز سیتوکروم و متابولیسم متاثر از این عنصر خواهند بود. اخیرا دانشمندان دریافته اند که عنصر روی در یکپارچگی غشا و سنتز هورمون اکسین نیز دخیل است.
عنصر روی در برطرف ساختن تنش های شوری و گرما اثر دارد و یک فاکتور بسیار کلیدی در سنتز اسید آمینه تریپتوفان است. این اسیدآمینه پیش ساز سنتز اکسین است که یکی از هورمون های گیاهی حائز اهمیت است.
سولفات روی در کشاورزی از طریق ریشه گیاه جذب می شود و به طور کلی نقش مهمی روی فتوسنتز، تشکیل قند، پروتئین سازی، مقاومت در برابر بیماری و تنش، فعالیت های آنزیمی، تولید هورمون رشد، تلقیح و باروری میوه دارد.
سولفات روی در کشاورزی نوعی کود اصلاح کننده خاک نیز به حساب می آید، زیرا این کود به طور موثری اسیدیته خاک را تنظیم و کمبود روی را جبران می نماید. این کود در کشت هایی نظیر ذرت، گندم، جو، مرکبات و… کاربرد بیشتری دارد. جالب است بدانید تغذیه گیاهان با روی حتی روی سلامت انسان نیز اثر گذار است چونکه روی جزء عناصر موررد نیاز بدن انسان بوده و چه بهتر که این عنصر را از طریق مصرف مواد غذایی غنی شده به دست آورد.
ضمنا عنصر روی اثرات بیشبود بور را نیز خنثی می کند.
عوامل موثر در جذب کود سولفات روی
عنصر روی کل موجود در خاک حدود ۱۰ تا ۳۰۰ میلی گرم در کیلوگرم متغیر است. روی عمدتا به فرم یون دو ظرفیتی جذب گیاه می شود.
ترکیب سولفات روی در کشاورزی محلول در آب است بنابراین وقتی در آب ریخته می شود یون های روی و سولفات از هم جدا می شوند. میزان حلالیت روی در خاک به میزان اسیدیته خاک بستگی دارد.
اگر خاک قلیایی باشد بدین معنی است که یون های کربنات کلسیم در خاک حضور دارند که می توانند روی انحلال سولفات روی اثر منفی به جا بگذارند و میزان روی آزاد را کم کنند. در خاک های قلیایی این یون به صورت هیدروکسید روی جذب گیاه می شود.
حضور مس در خاک نیز از جذب عنصر روی میکاهد زیرا مس میل ترکیبی با سولفات دارد.
اثرات کمبود روی در کشاورزی
- ریزش برگ های جوان و گل ها
- کاهش تعداد جوانه ها و عدم شکوفایی
- کوتاه شدن میانگره های سرشاخه
- کاهش رشد و مواج شدن برگ ها
- کاهش مقدار اکسین
- جارویی شدن شاخه ها
از علائم بیشبود روی نیز سبز تیره شدن و حتی سیاه شدن رگبرگ ها است که در خاک های اسیدی با روی بالا رخ می دهد.
بهترین زمان استفاده از کود سولفات روی
زمین های زراعی کشور اکثرا با کمبود روی مواجه هستند که این مسئله کیفیت رشد گیاهان را کاهش می دهد می توان گفت استفاده از این کود روی کیفیت محصول اثر بسزایی خواهد داشت.
بهترین زمان استفاده هنگامی است که خاک دچار کمبود روی شده است. این کمبود روی می تواند علل مختلفی همچون قلیایی بودن خاک، وجود بی کربنات در آب، عدم کوددهی متناسب و… داشته باشد.
سولفات روی در کشاورزی معمولا در بسته های کودی ۲۵ کیلوگرمی به دست مشتری می رسد.
مقدار مصرف سولفات روی در کشاورزی
- ۱۵۰تا ۵۰۰ گرم برای هر درخت
- ۳تا ۵ کیلوگرم در هزار لیتر آب جهت محلولپاشی
هرچه گیاه پیرتر باشد باید دز مصرفی بیشتری در نظر بگیرید.
اصولا این کود در حین رشد رویشی و ابتدای رشد زایشی به گیاه داده می شود.
این کود به صورت محلول پاشی یا خاک مصرف مورد استفاده قرارمی گیرد که محلوپاشی آن بهتر است در صبح زود یا غروب آفتاب انجام گیرد.
برای کوددهی زمین با سولفات روی می توانید آزمایش خاک برای ریزمغذی ها را انجام دهید و سپس از یک متخصص حاذق کشاورزی کمک بگیرید.
خرید کود سولفات روی
کود سولفات روی تامین کننده عنصر روی یا زینک با نماد شیمیایی Zn که بعنوان میکرو مغذی طبقه بندی می شود و عنصر گوگرد یا سولفور (S) می باشد این کود اغلب به صورت جامد و پودری در بسته بندی های ۱ تا ۲۵ کیلوگرمی به فروش می رسد. با اینکه کود روی جز عناصر پرمصرف گیاه تلقی نمی شود اما با این حال مصرف این کود در بالا بردن کیفیت محصولات و تامین سلامت نقش حائز اهمیتی دارد.
شرکت رگبرگ مهر پاسارگاد کود “کلات روی میکرولایز ۲۰%” را در سبد محصولات خود دارد. این کود دارای مجوز از موسسه تحقیقات آب و خاک کشور بوده و از طریق فروشگاه های کود و سم سراسر کشور قابل دسترس می باشد.
بازتاب: کود روی و نقش آن در کشاورزی